Wolvenreis BENELUX i.s.m. STARLING (VOL)

Datum: 
vrijdag, 22 augustus 2025 tot vrijdag, 29 augustus 2025
Locatie: 
De Veluwe, Belgisch Limburg, Hoge Venen en Duitse Eifel

Jonge wolf - foto: Gert Vording

--
UPDATE: Er is inmiddels een wachtlijst voor deze wolventrip. Interesse om deze of volgende zomer deel te nemen aan deze reis? S
tuur even een mail naar activiteiten@landschapvzw.be!
-
-

Van vrijdag 22 tot en met vrijdag 29 augustus 2025 organiseren Landschap vzw, Welkom Wolf en STARLING de eerste wolvenreis in de Benelux. Toen we in 2011 samen de campagne Welkom Wolf in de steigers zetten om de publieke opinie voor te bereiden op de terugkeer van de wolf naar de Lage Landen, had niemand durven voorspellen dat we in 2025 al zoveel wolventerritoria zouden hebben dat we niet noodzakelijk nog naar het buitenland moeten reizen om wolvensporen – en misschien zelfs wolven – te zien.

Veluwezoom - foto: Sara Winter

In navolging van de succesvolle wolvenstages in Noord- en Oost-Duitsland, organiseren we in 2025 voor het eerst nu ook een stage in eigen land. Of landen, in het meervoud, want we trekken naar de Veluwe en daarna via Belgisch Limburg naar de Hoge Venen, en we gaan zelfs logeren en wandelen in de Duitse Eifel. Niet toevallig de regio’s waar je de grootste kans hebt om wolven te zien, of minstens van hun aanwezigheid te proeven.

Wolf op de Veluwe - foto: Jeroen Kloppenburg

Transfer naar / afspraak op de Veluwe (dag 1)

Het vervoer voor deze reis wordt georganiseerd met drie minibussen. Pas als het deelnemersveld helemaal gekend is, plannen we de afspraakplaatsen zo efficiënt mogelijk in functie van de woonplaatsen van de deelnemers. Wie in Vlaanderen, Zuid- of Midden-Nederland woont, zal niet te ver van huis opgehaald worden op een carpoolplek langs een snelweg. Deelnemers uit Noord-Nederland hebben wellicht afspraak bij onze eerste accommodatie op de Midden-Veluwe. Elke deelnemer wordt de laatste dag ook weer teruggebracht naar de plek waar die is opgestapt.

Kootwijkerzand - foto: Hans van Wijck

De Veluwe (3 nachten)

De natuur van de Veluwe is ronduit overweldigend. Naald- en loofbossen, uitgestrekte heidevelden en weidse zandverstuivingen wisselen elkaar af. De Veluwe is niet één aaneengesloten natuurgebied, maar een hele streek – een halve provincie groot – met tal van grote natuurgebieden en twee nationale parken. De Veluwse landschappen herbergen een ongekende diversiteit aan planten- en diersoorten. Van parelmoervlinder tot edelhert, van heikikker tot das, van roodborsttapuit tot adder, van moeflon tot wolf…

We starten onze reis op de Zuidwest-Veluwe. Daar verblijven we drie nachten in een werkelijk unieke accommodatie midden in één van de zeven wolventerritoria die de Veluwe inmiddels rijk is. We gaan er genieten van de nacht, van de stilte, van de totale duisternis zonder lichtvervuiling, van de sterrenhemel, van het ochtendgloren en de zonsondergang. Wolvengehuil zou een leuk extraatje zijn.

Schaap bij zonsopgang - foto: Piet Haaksma

Gepriviligeerd observeren

Terwijl alle bezoekers het gebied moeten verlaten, mogen wij blijven. Natuurlijk gaan we – in overleg met de beheerders van het natuurgebied – alle kansen benutten die zich aandienen om wolven te spotten in de eerste uren ochtendlicht en de laatste uren avondlicht.

Sporencursus

Overdag gaan we op excursie in de prachtig bloeiende Veluwse heide en door eeuwenoude bossen. We gaan op zoek naar wolvendrollen, pootafdrukken en loopsporen. Je krijgt een opleiding in het vinden en herkennen van al die sporen. We leggen het onderscheid uit tussen stap, draf en galop, en het verschil met hondenprenten. Kortom alles wat je moet weten om een wolvenspoor te herkennen en te documenteren.

Excursie wolvensporen - foto: Jan Loos

Voor elk wat wil(d)s

Natuurlijk zien we ook al het andere wild dat zich op de Veluwe schuilhoudt: wilde zwijnen, reeën, damherten, edelherten, wildlevende paarden en runderen, dassen en vossen. Schuilhouden is wel het juiste woord, want sinds de wolf er is teruggekeerd, is het wild veel schuwer geworden en zich heel anders gaan gedragen.

Edelherten - foto: Ronald Stiefelhagen

Raaf en zeearend

Waar wolven leven, verschijnen raven. Dat is op de Veluwe niet anders. De hele reis zullen raven ons vergezellen. Ze profiteren van de prooiresten die wolven achterlaten. Tegelijk profiteren de wolven van de opmerkzaamheid van de raven, die vanuit de lucht elke bedreiging zien aankomen en elkaar waarschuwen. Wolven herkennen bepaalde geluiden van raven en doen er hun voordeel mee. Maar ook de zeearend slaat een gratis maaltijd niet af; ook die hangt daarom soms op de Veluwe rond.

Welke gebieden we overdag bezoeken, laten we over aan de actualiteit. Welk gebied we uitkiezen, laten we natuurlijk afhangen van de wolvenactiviteit en de kans op sporen op dat ogenblik. Onze gidsen kennen grote delen van de Veluwe als hun broekzak en kunnen dus ‘snel schakelen’ indien nodig.

Raaf - foto: Wim Dirckx

Belgisch Limburg (2 nachten)

Van de Veluwe gaat het naar Belgisch Limburg. Is de Veluwe al een soort van thuismatch voor onze gidsen, dan is Belgisch Limburg dat helemaal. De Limburgse wolvenroedel is zonder twijfel één van de best gemonitorde van heel Europa.

Met de kennis over wolven en sporen die we op de Veluwe vergaard hebben, kunnen we in Limburg meteen aan de slag. Ook hier gaan we ’s ochtends en ’s avonds ‘aanzitten’ op de beste plekken in de hoop een glimp van een wolf op te vangen.

Ook hier zullen we overdag sporen zoeken, leefgebieden van wolven bezoeken en die in ons opnemen. Een flink deel van de kerngebieden is militair terrein dat we alleen vanaf de grens kunnen bekijken. Maar er zijn ook hele hoge uitkijkpunten rondom, en er lopen openbare wegen en fietspaden doorheen.

De zon zien opkomen boven Limburg met een 360° panorama en tegelijk de rendez-vous-plaats van de wolven aan jouw voeten? Yes, we can!

Wolven spotten vanuit de hoogte - foto: Starling

Wolvensnelwegen

Voor leken zijn ze totaal onzichtbaar, maar reken maar dat ze bestaan: wolvensnelwegen. Elk wolventerritorium heeft er een hele set van, een heel netwerk van snelle verbindingen naar alle uithoeken van het territorium. Wolven gebruiken ze om snel en efficiënt van A naar B te lopen. In Limburg deden we er drie jaar over om de belangrijkste wolvensnelwegen gedetailleerd in kaart te brengen. Hoe begin je daaraan? We leggen je het je graag uit.

Wildcamera’s

Prettige bijkomstigheid is dat we in dit territorium ook diverse eigen wildcamera’s hebben hangen, die we samen kunnen bezoeken en uitlezen. Natuurlijk krijg je ook een spoedcursus over het gebruik en een slimme plaatsing van dergelijke cameravallen.

Wolf op cameraval - foto: Edouard Geelhand

Limburgse vlaai en wolvenbier

Limburg zou Limburg natuurlijk niet zijn zonder zijn geroemde gastvrijheid. In Limburg hebben we niet alleen wolven, maar ook een huisbrouwer met ons eigen wolvenbier. En Limburgse vlaai! Je voelt het al: ons bezoek aan Limburg zal ook gekruid zijn met terrasjes en bakken gezelligheid.

Hoge Venen - foto: Hans Debruyne

Hoge Venen & Duitse Eifel (2 nachten)

De laatste dagen van onze reis brengen we door in de Hoge Venen en de Duitse Eifel. Vier wolvenroedels hebben het Natuurpark Hoge Venen-Eifel onder elkaar verdeeld, en guess what: we weten ze alle vier te vinden. Daarmee willen we niet beweren dat we met zekerheid wolven zullen zien, zeker niet. Maar dat we ook hier hun sporen weten te vinden, dat is wel zeker.

Verder maak je kennis met een heel ander landschap dan dat van onze vorige twee pleisterplekken. De Hoge Venen – 72 000 hectare ongerepte bossen, venen en diep ingesneden valleien – liggen tot bijna 700 meter boven zeeniveau. Het klimaat is er bikkelhard, zelfs in de zomer. Dat zorgt er onder meer voor dat wolvenwelpen hier twee weken later geboren worden dan in Nederland of Vlaanderen.

Ook hier hebben onze medewerkers de belangrijkste ‘wolvensnelwegen’ in kaart, een kaart die nergens gepubliceerd wordt en alleen in de hoofden van onze gidsen zit. En ook hier kunnen we jou zeer exclusieve wolvenbeelden tonen!

Hoge Venen - foto: Hans Debruyne

Kuddebescherming

Ook zeker op het programma: een uiteenzetting over wolfwerende maatregelen om hobby- en landbouwdieren te beschermen. Je leert alles over elektrische rasters, maar we brengen heel zeker ook een bezoek aan een schaapskudde die beschermd wordt door speciale kuddebeschermingshonden (KBH).

Landschap vzw en Welkom Wolf financieren een project dat kuddebeschermingshonden ging halen uit wolven- en berengebied in Spanje, en dat inmiddels al kuddebeschermers leverde voor onder meer de Veluwe, de Voerstreek en de Ardennen. We gaan zeker op studie-uitstap naar één van de herders met zijn kudde in het veld.

Kuddebeschermingshonden - foto: Jan Loos

Accommodatie en vervoer

Om niet te veel wolven- en bedrijfsgeheimen prijs te geven, geven we niet te veel details over de accommodaties die we gebruiken, maar je kan erop rekenen dat we absolute topbestemmingen hebben uitgekozen om te overnachten. De ene keer word je wakker tussen wildlevende runderen en paarden, de volgende keer met een bever naast de B&B.

Ontbijt, lunch en warme maaltijden worden overal weer anders geregeld, maar zijn steeds van hoge kwaliteit.

Voor het vervoer maken we gebruik van drie minibussen met verlengde wielbasis, genoeg om ieders bagage te stapelen, ook als er veel fotografen zouden deelnemen. Want die willen wel eens extra bagage hebben. De prijs van het gemeenschappelijk vervoer is inbegrepen.

Limburgse welp - foto: Jochen Lambrechts

Opleiding en ontspanning

Behalve de opleidingen in het veld, onder meer over wolvensporen, krijg je ook doorlopend nog talloze weetjes over wolven en hun ecologie ingelepeld, tot zelfs aan tafel. Een paar keer verzorgen de gidsen ook speciale lezingen.

Geen enkele activiteit is verplicht. Wil je liever een boek lezen in de B&B of een keer alleen gaan wandelen of fotograferen? Alles is bespreekbaar, zolang het inpasbaar is in het programma van de groep.

Jagende welp - foto: Gert Vording

Unieke formule

Deze reis is nooit eerder georganiseerd. Niemand waagde zich ooit aan een wolvenreis Benelux, simpelweg omdat het een enorme klus is om de info over alle wolven van zowel Nederland, Vlaanderen, Wallonië als de Duitse Eifel zo intensief op te volgen. Wil je de deelnemers echte wolvensporen kunnen tonen – en heel misschien ook wolven – dan moet je beschikken over medewerkers die de betrokken wolven en hun territorium echt van heel nabij opvolgen. En die hebben we, op alle bezochte locaties!

Is deze wolvenreis iets voor jou?

Ben je onwaarschijnlijk geboeid door zoogdieren en in het bijzonder door wolven? Lijkt het je wel iets om met echte experten op pad te gaan en van hen alles te leren over het gedrag van de wolf? Kan je daarnaast ook nog genieten van andere bijzondere waarnemingen in de natuur? Ben je sociaal en wil je graag leren, samen met anderen? Dan is deze wolvenreis echt iets voor jou!

Wolf op de Veluwe - foto: Jeroen Kloppenburg

Klimaat en kledij

Voorzie voldoende warme en waterdichte kleding. Op zandgronden en in de Hoge Venen kan de temperatuur ’s nachts helemaal kelderen. Stevige, waterdichte stapschoenen zijn een must, maar laarzen heb je niet nodig. Evengoed moet je voorzien zijn op (extreem) warm weer overdag; zonnecrème in de bagage is een must. ’s Ochtends en ’s avonds gaan we in safari-modus: aftershave, deodoranten, muggenmelk en andere smeersels en geurtjes zijn uit den boze: zorg voor beschermende kledij maar mijd alle producten (zonnecrème uitgezonderd).

Programma

  • Vrijdag 22 augustus: heenreis naar de Veluwe, inchecken, kennismaking, lezing
  • Zaterdag 23 & zondag 24 augustus: druk programma op de Veluwe
  • Maandag 25 augustus: ochtendexcursie Veluwe, uitchecken, transfer naar Limburg, inchecken, avondexcursie Limburg
  • Dinsdag 26 augustus: druk programma in Belgisch Limburg
  • Woensdag 27 augustus: ochtendexcursie Limburg, uitchecken, transfer naar Duitse Eifel, inchecken, avondexcursie Hoge Venen
  • Donderdag 28 augustus: druk programma in de Hoge Venen
  • Vrijdag 29 augustus: ochtendexcursie Hoge venen, uitchecken, afscheid, transfer naar jouw startplaats

Grote bonte spechten - foto: Steven Witteveen

Prijs

De normale prijs voor deze reis is 1.675 euro, maar leden van Landschap vzw krijgen 25 euro korting en betalen 1.650 euro.

In deze prijs zijn inbegrepen: vervoer met minibus heen & terug van/naar verzamelplaatsen in Vlaanderen en Zuid- en Midden-Nederland, alle vervoer, 8 dagen/7 nachten in unieke accommodaties op basis van tweepersoonskamers, alle maaltijden, excursies, opleidingen, reisbegeleiding en verzekering garantiefonds.

De prijs is exclusief private aankopen en consumpties en exclusief reisbijstands- en annulatieverzekering. Verzekeringen kunnen worden afgesloten bij inschrijving of je kan ze afsluiten als optie bij jouw bankrekening; praat erover met jouw eigen bank.

Wil je een single optie (één persoon die een tweepersoonskamer alleen gebruikt), dan betaal je een toeslag van 345 euro.

Noteer dat leden van Landschap vzw een korting van 25 euro per persoon genieten, terwijl het (gezins)lidmaatschap maar 27 euro bedraagt! Nog geen lid? Ontdek hier de ledenvoordelen, word lid en geniet meteen van de ledenkorting (die geldt per persoon!) op deze reis.

Jonge wolf - foto: Gert Vording

Info en inschrijven

Inschrijven doe je uitsluitend via deze link op de website van Starling.

Voor meer info mag je contact nemen met:

Foto's

Copyright © 2012 Landschap VZW - Site by Bart Heirweg