Kraanvogels aan Lac du Der i.s.m. STARLING (VOL)

(UPDATE: er zijn helaas geen vrije plaatsen meer voor deze reis. Volgend najaar mee naar Lac du Der? Schrijf je dan vandaag nog in via deze link!)

De Noord-Franse ‘région’ Champagne-Ardenne is in alle opzichten een bruisende regio. Sinds de benedictijner monnik Dom Pérignon er in de Middeleeuwen de ‘méthode champenoise’ uitdacht, zijn bubbels en roemrijke champagnehuizen er niet meer weg te denken. Reims is behalve hoofdstad van de champagne ook de stad waar de Franse koningen traditiegetrouw werden gekroond.

Hoewel stukken recenter, staat ook het Lac du Der al stevig op de kaart. In voor- en najaar kijken natuurliefhebbers er hun ogen uit wanneer de ochtend- en avondluchten opgeschrikt worden door de trompetterende roep en de mysterieuze vlucht van tienduizenden kraanvogels. Een must om te beleven! Kom vier dagen lang genieten van dit spektakel. Wij organiseren alles van A tot Z. Het enige wat jij hoeft te doen, is 100% genieten!

Droge voeten voor Parijs

Na verwoestende overstromingen in 1910, 1924, 1955 en 1966 gingen in Parijs en de Champagnestreek stemmen op om voor eens en altijd paal en perk te stellen aan de grillen van de Marne, die in Parijs uitmondt in de Seine. Alleen de aanleg van een reusachtig meer, dat kon dienstdoen als bufferbekken voor piekdebieten op de Marne, kon ’s winters de Parijzenaars droge voeten verzekeren en ’s zomers een voldoende waterniveau in de Seine garanderen. Voor de aanleg van zo’n kunstmatig meer werd gezocht naar een terrein dat niet te ver van de loop van de Marne lag, dat qua reliëf geschikt was én bovendien schaars bewoond. Uiteindelijk viel de keuze op een zone rond het piepkleine dorpje Chantecoq. Na tien jaar bouwen door niet minder dan 800 arbeiders was het Lac du Der-Chantecoq, een reusachtig waterreservoir van maar liefst 4 800 hectare, een feit.

De aanleg van het Lac du Der betekende echter niet alleen gemoedsrust voor de Parijzenaars, maar ook rampspoed voor de plaatselijke bevolking. Het lieflijke landschap met eikenbossen, zacht glooiende weilanden en sfeervolle vakwerkdorpjes veranderde in een immense waterkom.  De dorpen Chantecocq, Champaubert-aux-Bois en Nuisement-aux-Bois werden brutaal van de kaart geveegd. De meer dan 300 inwoners zagen hun hele hebben en houden opgeslorpt worden door het wassende water. Bij uitzonderlijk lage waterstand kan je nog de grondvesten van de verzonken huizen ontwaren. Ook het massieve Forêt du Der betaalde het gelag: meer dan 1 000 hectare waardevol eikenbos werd gekapt en onder water gezet. Bij laag water komen de resterende stronken in de oeverzone bloot te liggen. Een wel bijzonder surrealistisch beeld!

Cultuur snuiven

Betekende water in vroeger tijden een voortdurende dreiging voor de hele regio, dan blijkt het sinds de aanleg van het meer ineens een troef te zijn. Van zodra de zon haar opwachting maakt, kleuren honderden zeilboten het Lac du Der. Maar ook andere waterratten zoals windsurfers, vissers en roeiers halen hun hart op in één van de grootste kunstmatige meren van Europa. De combinatie van water, zon, moderne haventjes en een handvol stranden lokt horden toeristen die zo de hele regio ineens een economische opkikker geven.

Ook cultuurliefhebbers komen hier ruimschoots aan hun trekken. ‘Le pays du Lac du Der’ ligt immers bezaaid met talloze lieflijke, ingeslapen dorpjes die tijdens de zomermaanden baden in een kleurrijke bloemenweelde. Blikvangers zijn de huisjes opgetrokken in de typische ‘pan de bois’-bouwstijl, waarbij klei, stro, een geraamte van eikenhout en houten dakpannen het uitzicht bepalen. Het resultaat oogt bijzonder pittoresk.

Walhalla voor vogels

Onder vogelkijkers is ‘den Der’ een begrip. Lac du Der maakt deel uit van ‘les Etangs de Champagne Humide’, een complex van waterplassen dat door de conventie van Ramsar erkend werd als uiterst waardevolle ‘wetland’. Met zijn 255 800 hectare is dit waterrijke gebied overigens de meest uitgestrekte Ramsar-zone in Frankrijk. In piekperiodes biedt het plassencomplex onderdak aan meer dan 200 000 vogels.

Het Lac du Der vormt, samen met de omliggende vijvers, weilanden, akkers en bossen, een geschikte broed-, nest- of pleisterplaats voor meer dan 270 vogelsoorten, 40 soorten zoogdieren, 45 soorten libellen en 20 soorten amfibieën en reptielen. Er werden ruim 200 soorten planten gedetermineerd. Helemaal fenomenaal wordt het Lac du Der pas wanneer samen met de herfst ook de trekvogels hun intrede doen. Rietganzen, kolganzen, wilde en kleine zwanen, diverse eenden, brilduikers en zaagbekken; ze passeren allemaal de revue. De enorme wateroppervlakte en de vele eilandjes zorgen ervoor dat zowel overwinteraars als passanten op weg naar het zuiden graag vertoeven in de buurt van het meer. Maar dé revelatie van het Lac du Der zijn ontegensprekelijk de kraanvogels…

Kraanvogels stelen de show

Kraanvogels broeden vooral in Scandinavië, het oosten van Duitsland, Polen en verder oostwaarts tot diep in Azië. Ze houden van weidse vochtige landschappen zoals rietvelden, beekdalen, venen en moerasbossen. In de herfst verlaten de Noord-Europese broedvogels de moerassen van Scandinavië. Ze trekken dan via Denemarken, Duitsland, Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk richting Pyreneeën en verder naar het zuiden met als eindbestemming Extremadura in Spanje. Daar brengen ze de winter door in uitgestrekte hoogstamboomgaarden met steeneiken.

Tijdens de jaarlijkse voor- en najaarstrek plannen de kraanvogels steevast een aantal tussenstops op vertrouwde locaties, om er te eten en te rusten. De eerste vaste haltes tijdens de herfsttrek zijn het Zweedse Hornborgasjön en het Duitse Diepholz en Rügen, waar dan telkens vele tienduizenden kraanvogels verzameld zijn. Begin november bereikt de uittocht zijn hoogtepunt. Duizenden dieren vliegen dan ook over het oosten van Nederland en België naar hun volgende tussenstop: het Lac du Der en de meren van het iets zuidelijker gelegen Forêt d’Orient. Daarbij zorgen ze voor een oogverblindend én oorverdovend schouwspel.

Sinds de aanleg van het Lac du Der groeide Frankrijks grootste kunstmeer in geen tijd uit tot een hotspot voor kraanvogels, eerst voor honderden, daarna al snel voor duizenden, en tegenwoordig voor tienduizenden dieren. Zowel tijdens de voor- als tijdens de najaarstrek strijkt meer dan de helft van de West-Europese populatie hier neer om aan te sterken voor de verdere reis. De hoge poten, de lange nek en het grijze verenpak geven kraanvogels een dermate elegant voorkomen dat ze wel eens ‘les dames grises’ van het Lac du Der genoemd worden. Ook de cancan-veren die rond hun achterste wapperen – eigenlijk afhangende vleugelpennen in rust – zullen daar niet vreemd aan zijn.

Vivre comme grue en France

Vier dagen lang zit je op de eerste rij om dit adembenemende schouwspel te bewonderen! Wanneer ’s ochtends de zon opkomt, is het wachten op de allereerste kraanvogel die vanop één van de vele eilandjes in het meer zijn vleugels uitslaat richting voedselrijke akkers. Eens het ijs gebroken, volgen honderden kraanvogels dit dappere voorbeeld zodat de lucht al gauw boordevol zwarte wolken vol schreeuwende kraanvogels hangt. In grote V-formaties zetten de sierlijke vogels vervolgens koers naar hun favoriete voedselgronden, doorgaans in een straal van 10 kilometer rond het Lac du Der.

Ook ’s avonds, zowat een uur voor zonsondergang, is het verzamelen geblazen voor het aanschouwen van de slaaptrek. Honderden formaties van laag overvliegende kraanvogels verzamelen zich dan opnieuw tot een grijze vogelmassa op de eilanden in het meer. Het typische ‘kru-kru-kru’, dat in hoge rollende klanken wordt uitgestoten, gaat door merg en been en bezorgt zelfs het grootste ijskonijn rillingen. Het gekrijs uit duizenden kelen is al even imposant als de aantallen kraanvogels die boven het meer opwieken.

Randanimatie van de bovenste plank

We reizen niet alleen naar het Lac Du Der op één van de allerbeste momenten, ook het landschap is dan op zijn mooist! Zo baden de bossen in betoverende herfstkleuren en geeft het licht het hele natuurspektakel nog wat extra cachet.

Behalve de verbluffende kraanvogels, heeft dit gebied nog zoveel meer in petto! We spotten er eveneens talloze roofvogels als blauwe kiekendief, havik en slechtvalk maar ook diverse spechtensoorten, eenden, reigers… en misschien wel een kerkuil, zeearend of roodkeelduiker. Ook de kans op ree, vos, das en zelfs wilde kat is hier bijzonder reëel!

Reizen in stijl

Handig: het transport heen en terug is helemaal inbegrepen! We voorzien 5 minibussen die zoveel mogelijk strategisch gekozen opstapplaatsen aandoen; die laten we afhangen van de woonplaats van de (meeste) deelnemers. Bij voldoende interesse vanuit Nederland, vertrekt minstens één minibus ook in Midden-Nederland (bv. Amsterdam, Utrecht, Apeldoorn, Arhem en/of Nijmegen, afhankelijk van de woonplaatsen). 

Helemaal uniek is ons hotel, niet alleen één van de allerbeste van de streek maar eveneens bijzonder strategisch gelegen: op amper 200 meter van de allergrootste slaapplaats van kraanvogels in Frankrijk! Zonder enige twijfel een extra troef van deze al veelbelovende vierdaagse.

November kan zich van zijn wisselvalligste kant laten zien: voorzie dus zeker regenkledij, warme kledij voor de koele ochtenden, stevige stapschoenen en laarzen. 

Tijdens dit goed gevulde weekendje Noord-Frankrijk brengt Landschap vzw jou van de ene toplocatie naar de andere! De trip zet volop in op vogels kijken: we observeren zo veel we kunnen en genieten met volle teugen. Deze reis werd speciaal ontwikkeld voor beginners en gevorderden die met Landschap vzw en STARLING op stap willen gaan en dit unieke spektakel vanop de eerste rij wil beleven. Alle geplande excursies zijn makkelijk en voor iedereen toegankelijk. Voor de mooiste natuurbeleving reserveren we de juiste uren van de dag; ‘s ochtends en 's avonds. Tussenin gaan we op zoek naar vogels, herfsttaferelen, monumenten en leuke dorpjes.

We rijden met 5 minibusjes, wat ons toelaat om voor elk wat wil(d)s te organiseren. Terwijl de ene groep na het dagelijkse kraanvogelspaktakel een bezoek brengt aan een stadje, kan een andere de herfst gaan fotograferen, en ondertussen kunnen de die-hards nog méér vogels gaan spotten. We zorgen voor genoeg chauffeurs en extra gidsen om iedereen op z'n wenken te bedienen.

Prijs

De normale prijs voor deze vierdaagse is 765 euro per persoon op basis van verblijf in een tweepersoonskamer, maar leden van Landschap vzw krijgen 25 euro korting per gezinslid en betalen dus 740 euro per persoon. De prijs omvat alle transport heen en terug én ter plaatse, overnachtingen, alle maaltijden, water en wijn aan tafel, alle excursies en verzekering garantiefonds. De maaltijden in het hotel zijn enorm verzorgd. Niet inbegrepen in de prijs: dranken in de bar, annuleringsverzekering, aankopen van persoonlijke aard.

Nog geen lid van Landschap vzw? Ontdek hier de ledenvoordelen, word lid en geniet meteen van de ledenkorting op deze reis. Een (gezins)lidmaatschap kost maar 22 euro, en de korting van 25 euro op de reis geldt per gezinslid!

Eénpersoonsoptie: om een tweepersoonskamer alleen te gebruiken, betaal je een toeslag van 175 euro.

Overtuigd? De boeking doe je via de website van Starling.