Fotografiehutten

Fotografiehut dassen - Belgische Ardennen

Sinds 2014 beschikt Landschap vzw over een ‘dassenhut’ voor natuurfotografen in de Belgische Ardennen, in de omgeving van Baraque de Fraiture (uitrit 50 van de E25 Luik-Luxemburg). Een bestaande dassenkijkhut, die plaats biedt aan 12 personen, met 4 vensters op zithoogte, werd verbouwd tot een polyvalente hut die ook kan gebruikt worden door twee (of maximaal drie) natuurfotografen. Voor de fotografen wordt dan het ‘kelderniveau’ aangesneden, met name een zitkuil met fotografieluiken net boven de grond.

Das voor de fotohut - foto: Johan Van Hoof

De 'dassenhut'
In de fotografiehut-variant biedt de ‘dassenhut’ plaats aan twee of maximaal drie natuurfotografen. Die zitten op een bank, met voor zich het luik net boven de grond. Het luik bestaat uit een afwisseling van stroken glas en openingen voor de lenzen. Onder het luik zit een plank waarop rijstzakken of kersenpitkussens kunnen gelegd worden. Als je een statief wil gebruiken, heb je het klassieke probleem dat je niet meer bij de openingen geraakt; een monopoot is dus meer aangewezen.

Gids en afspraakplaats
Fotografen kunnen de ‘dassenhut’ privé huren voor 1, 2 of 3 personen, maar ALTIJD begeleid door één van de vaste gidsen die bij het ‘badger watching’-project betrokken zijn. De fotografen krijgen vooraf het mobiel nummer van de gids en omgekeerd. Er wordt afgesproken met de gids enkele uren voor zonsondergang, vanaf 18u30. De afspraakplaats ligt in de buurt van Baraque de Fraiture, bij afrit 50 (La Roche-en-Ardenne/Vielsalm) van de E25 Luik-Neufchâteau-Luxemburg.

De dassensite
De wandelafstand van de parkeerplaats tot de dassenhut bedraagt amper 1 kilometer. De weg die je nog te voet moet afleggen, is onverhard en doorgaans nat, en op het einde moet je een steile helling op die er bij ligt als een chaotische kapvlakte met opslag van struiken (het sparrenbos werd in 2013 verwijderd). De dassenburcht en de observatieplek waar de dassen zich laten bewonderen, liggen in het bos naast de kapvlakte, net onder de top van de heuvel, aan de rand van een weiland.

Das voor de fotohut - foto: Johan Van Hoof

Voorbereiding
De fotografen kunnen de ‘zitkuil’ testen, hun materiaal installeren en vanuit de hut kijken welke de meest fotogenieke plekjes zijn. In overleg met de fotografen strooit de gids een beperkte hoeveelheid ‘dassensnoepjes’ – pinda’s en maïs – om de dassen aan te moedigen naar de observatieplek te komen. We zijn tijdig in de hut aanwezig en komen er niet meer uit tot de dassenshow voorbij is. Vervolgens is het wachten en stil zijn, maar dat zijn natuurfotografen gewend…

De das beslist
Tussen de dassenburcht en de fotografiehut zit een voor de dassen comfortabele afstand van ongeveer 25 meter. Elke das in de burcht kiest zélf of hij al dan niet op de verleiding van de heerlijk geurende dassensnoepjes ingaat. In de praktijk betekent dat dat minstens één das zich altijd laat verleiden, maar dat er ook evengoed leden van de dassenfamilie zijn die de dassensnoepjes compleet negeren en zo goed als nooit in de buurt van de kijkhut komen. Je moet er immers van uit gaan dat de dassen de fotografen wel degelijk ruiken, en niet elke das is zo verlekkerd op pinda’s dat hij er mensengeur voor wil verdragen… Andere dassen komen de ene keer wel, de andere keer niet. Doorgaans worden er 1 tot 7 dassen geobserveerd. Als de snoepjes dicht bij de hut worden gestrooid, kan de afstand tussen das en fotograaf soms 1 à 2 meter of minder bedragen, maar de meeste fotografen verkiezen een grotere afstand…

Dassen in de file voor de fotoshoot - foto: Carol Thoelen

Dassenshow gegarandeerd - maar het weer bepaalt vaak de fotografiemogelijkheden

Na 9 jaar dassen kijken en fotograferen, goed voor meer dan 480 avonden in de kijk- en fotografiehut, mogen we wel stellen dat een optreden van de dassen zo goed als gegarandeerd is. Nog nooit heeft iemand de 'dassenhut' verlaten zonder een das te zien, op die ene keer na dat de site ernstig verstoord werd door mensen in de buurt en die ene keer dat de dassen zonder duidelijke reden niet kwamen opdagen. Onze dassenhut is dan ook de enige op het Europese continent die 99% 'dasgarantie' biedt. Maar dat betekent nog niet dat de fotografiemogelijkheden altijd even ideaal zijn: donker weer of een plots onweer, bijvoorbeeld, kunnen roet in het eten gooien. Soms zijn de dassen ook zonder enige aanwijsbare reden minder op hun gemak en komen ze later uit hun burcht. Wat is daarvan de oorzaak? Zijn het familiekwesties? Kopzorgen met de speelse jongen? Soms is het een prikkel buiten het zicht van de fotografen. Zo hebben we al vastgesteld dat de dassen héél erg afgeleid en nerveus zijn, stomweg omdat er een ree achter de fotografiehut staat te grazen. Als er teveel prikkels in één keer zijn, wordt het voor de dassen een hele opgave om alles tegelijk in het oog te houden, en verkiezen ze om wat later uit hun burcht te komen. Ook een alarmkreet van een gaai kan voldoende zijn om ze te zien wegstormen. Zodra het gaat schemeren, voelen ze zich een stuk veiliger en worden ze wat driester... Andere avonden zit een das al om 19u boven op de burcht en laat hij zich gewillig fotograferen terwijl er een streepje avondzon op zijn neus valt. Finaal beslissen de dassen en de weergoden dus welke foto's jij maakt...

Het voorprogramma en de randpodia
Het is belangrijk om tijdig in de hut te zitten, want het gebeurt dat de eerste das verrassend vroeg present is. Afhankelijk van het 'uitgangsuur' van de dassen de dagen voordien, wordt er afgesproken met de gids ergens tussen 18u30 en 19u30. De gids kan goed inschatten wanneer er extra vroeg moet gestart worden en wanneer niet. Hoe langer de dagen, hoe groter het aantal uren dat er nog bij daglicht kan gefotografeerd worden. Zijn de dassen nog niet aanwezig, dan zijn er altijd wel boomklevers, mezen, gaaien, bosmuizen of eekhoorns om de fotografen te boeien. Occasioneel, maar dikwijls pas in de duisternis, laten ook vos, ree, wasbeer, wild zwijn of wilde kat zich zien, maar daarover kunnen we absoluut geen beloftes doen! Eén keer trok er zelfs een groepje edelherten langs de hut, en een andere keer verzorgde een steenmarter het voorprogramma...

Das voor de fotohut - foto: Johan Van Hoof

Fotograferen bij daglicht

Eénmaal donker, KAN de observatieplek met kunstlicht verlicht worden zonder de dassen te storen – ze reageren niet op de geïnstalleerde verlichting – maar voor een natuurfotograaf is dat wellicht maar een ‘second choice’. Op 21 juni zijn de dagen het langst en de nachten het kortst; hoe verder daarvandaan, hoe korter de observatie bij daglicht. Toch kunnen er in praktijk goede beelden bij daglicht gemaakt worden van midden mei tot midden augustus. En als het toch eens tegenzit wat de fotografiemogelijkheden betreft, dan is er nog altijd het puur genieten van de dieren.

'Kiezen is verliezen': bever gaat aan jouw neus voorbij...
Op weg naar de dassenhut lopen we langs een mooie beversite, met een indrukwekkende beverdam, twee beverburchten en een idyllisch bevermeertje. Neem eventueel de tijd om het landschap te fotograferen. Als je veel geluk hebt, zijn de bevers al actief op het ogenblik dat wij langslopen, maar ga er van uit dat de bever en de das op ongeveer hetzelfde ogenblik hun respectievelijke burchten verlaten, en dat jij dus al lang hoog en droog op de helling in de dassenhut moet zitten als beneden in het dal de bevers wakker worden… Geen bevers voor de lens dus, maar daarvoor was je ook niet gekomen…

Het eindsignaal
Belangrijk: niet de fotografen, maar wel de dassen beslissen wanneer de show ten einde is. De hut wordt pas verlaten als de laatste das spontaan de observatieplek verlaten heeft. Zo voorkomen we dat de dassen verstoord worden en dat ze de hut met mensen gaan associëren. We blijven dus in de hut tot de dassen spontaan op jacht vertrekken, zodat ze zeker geen mensen uit de hut zien komen.

Zodra de omstandigheden niet meer OK zijn om te fotograferen, kan je dus nog nagenieten met je fototoestel aan de kant.

Vos voor de fotohut - foto: Jef Pauwels

De weg terug
Als het mogelijk is, verlaten we de hut langs de achterkant, via het weiland boven op de heuvel. Zo hoeven we de wissels van de dassen niet meer te kruisen en hoeven we niet in het donker naar beneden over de helling en de kapvlakte. Zodra er echter kans bestaat op beschadiging van de oogst – in het bijzonder het gras/hooi van de boer – wordt er toch teruggekeerd via de helling en het dal. De afdaling in het duister is niet ongevaarlijk; een kleine zaklamp kan van pas komen.

Kledij en geurtjes
Natuurfotografen weten doorgaans beter dan wie ook hoe ze zich moeten gedragen en hoe ze zich moeten kleden om zo weinig mogelijk verstoring teweeg te brengen. Dassen zijn echter speciale wezens met een zéér goed ontwikkeld gehoor en reukzin. Hou zeker rekening met het volgende:

- Vermijd kledij die kraakt, zoals anorakken. Fleece en wollen truien maken véél minder lawaai.

- Gebruik geen deodoranten of aftershave. Vossenspray daarentegen, kan een hulp zijn om minder naar mens te ruiken…

Ook dit nog...
- Er is geen toilet in de hut of bij de parkeerplaats dicht bij de dassensite. Neem je voorzorgen bij de horeca op Baraque de Fraiture!

- De dassenhut ligt in de Hoge Ardennen, die niet voor niets zo heten. Hou er rekening mee dat het hier ’s avonds en ’s nachts beduidend kouder is dan in Vlaanderen of Nederland! Zorg voor warme kledij (minstens in reserve).

- De weersomstandigheden hebben weinig invloed op de waarnemingskans. De dassen zijn zowel bij mooi weer als bij regenweer present. Uiteraard zijn de lichtomstandigheden wél van belang voor de betere fotokansen...

- Zowel de dassensite als de beversite liggen op privéterrein; later terugkeren zonder gids kan dus NIET de bedoeling zijn, want dat zou het hele ‘badger watching’-project op de helling zetten (i.v.m. gemaakte afspraken met de private terreineigenaars)…

Das bij de burcht - foto: Yves Baptiste 

Waarnemingskans

In 2011: 100% waarnemingsgarantie tijdens ongeveer 25 kijkavonden

In 2012: 100% waarnemingsgarantie tijdens ongeveer 25 kijkavonden

In 2013: 100% waarnemingsgarantie tijdens ongeveer 25 kijkavonden

In 2014: 99% waarnemingsgarantie: één mislukking op 100 kijk- en fotografie-avonden, als gevolg van een externe verstoring

In 2015: 100% dassengarantie én ook 100% vossengarantie; maandenlang elke avond jonge vossen samen met de dassen (100 avonden)

In 2016: 100% dassengarantie tijdens ongeveer 80 kijk- en fotografie-avonden

In 2017: 100% dassengarantie tijdens ongeveer 60 kijk- en fotografie-avonden

In 2018: 100% dassengarantie tijdens ongeveer 40 kijk- en fotografie-avonden

In 2019: 98% dassengarantie tijdens ongeveer 50 kijk- en fotografie-avonden; 49 keer dassen aanwezig, één keer niet

In 2020: 90% dassengarantie tijdens 39 kijk- en fotografie-avonden; 35 keer dassen aanwezig, 4 keer niet (maar dan vaak wel wlde zwijnen en/of wasbeer)

In 2021: afwachten - elk seizoen is anders - maar we hebben er vertrouwen in... De dassen hebben ons nog maar zelden in de steek gelaten.

Prijs
De ‘dassenhut’, in de fotografie-versie, wordt verhuurd aan 150 euro (leden) of 165 euro (niet-leden) per avond, verplichte begeleiding door een lokale dassengids inbegrepen. De duurtijd varieert: vanaf 18u30 à 19u30 (afhankelijk van de maand) tot 22u30 à 23u.

Das bij de fotohut - foto: Pascal De Munck

Aantal fotografen en toeschouwers

De fotografieput met luiken op grondniveau heeft drie vensters voor de lenzen, maar de ervaring leert dat fotograferen met twee een stuk comfortabeler is, zeker als die twee fotografen een volledige uitrusting mee hebben. Een derde persoon kan ondertussen fotograferen van achter de grotere vensters op het gewone kijkniveau, maar die worden niet geopend om de mensengeur binnen te houden. De kleinere venstertjes in de fotografieput op grondniveau kunnen wél open (al zal de gids soms adviseren om dat niet te doen). Als er een derde fotograaf mee is, heeft die dus niet hetzelfde standpunt en fotografeert die zeker door glas, tenzij er af en toe van plaats wordt gewisseld als de dassen even weg zijn, maar dat is natuurlijk geen ideale situatie...

Fotografen kunnen een partner, vriend(in) of kennis meenemen die zelf niet fotografeert. Op zich is de hut gebouwd voor 12 kijklustigen, maar een deel wordt onbruikbaar als de fotografieput in gebruik is. Maximaal twee kijklustigen zonder fototoestel kunnen meegenieten van de grote dassenshow vanop de resterende zitbanken. Maar hoe meer mensen in de hut, hoe sterker de mensengeur en de onvermijdelijke geluiden...

Das voor de fotohut - foto: Johan Van Hoof

Beschikbaarheid van de hut
Van half mei tot half augustus is de dassenhut dagelijks beschikbaar voor natuurfotografen. Buiten het fotografie-hoogseizoen, van eind april tot half mei en van half augustus tot eind oktober, zijn alle zaterdagavonden gereserveerd voor de dassennocturnes (kijkavonden) van Landschap vzw, waarvoor maximaal 12 personen per keer worden toegelaten. De dassennocturnes zijn ideaal om de site te komen prospecteren en uit te zoeken welk materiaal je best meebrengt voor een privésessie met de dassen. Je vindt de data en de inschrijfprocedure voor de kijkavonden (zonder fotograferen!) in de activiteitenkalender van Landschap vzw.

Doorgaans kunnen wij jou de dassenhut privé verhuren voor fotografie op de dag die je zelf kiest; de gidsen zijn zeer soepel en passen zich aan. De verhuring aan natuurfotografen is in principe beperkt tot het hoogseizoen: van midden mei tot midden augustus, omdat buiten die periode de waarnemingstijd bij daglicht steeds korter wordt. Buiten het hoogseizoen wordt de hut ook verhuurd als fotografen dat uitdrukkelijk wensen, maar dan worden de kansen op succes kleiner. Toch zijn er ook in september al prachtige dassenbeelden gemaakt vanuit de hut...

Das bij de fotohut - foto: Pascal De Munck

Reservatie en betaling

Reserveren doe je bij voorkeur door een mailtje te sturen naar info@landschapvzw.be. Mochten er na het lezen van dit document nog vragen zijn, dan kan je daarmee steeds terecht op +32(0)495-32 53 30 (Jan Loos) of +32(0)495-32 57 88 (Aagje De Doncker).

Zodra je een bevestiging hebt gekregen van je reservatie, mag je 150 euro (ledenprijs) of 165 euro (niet-ledenprijs) overmaken op rekening BE70 0688 9316 6125 (BIC = GKCCBEBB) van Landschap vzw, Doornstraat 29, BE-3370 Boutersem. Pas na ontvangst van de betaling is jouw reservatie definitief.

Kort voor de fotografie-datum krijg je van ons de exacte afspraakplaats, het exacte afspraakuur en het mobiel nummer van de gids die jou zal begeleiden. De gids krijgt dan ook jouw mobiel nummer (vermeld het dus zeker in jouw mail bij reservatie!) zodat er niets kan mislopen.

Word lid van Landschap vzw en huur aan ledenprijs!

Als lid van Landschap vzw krijg je niet alleen een korting op de huurprijs van de dassenhut, je ontvangt ook ons driemaandelijks natuur(foto)tijdschrift LANDSCHAP, je kan gratis of met korting deelnemen aan onze activiteiten en je geniet van tal van andere voordelen. Ontdek ze hier! Het lidgeld bedraagt maar 22 euro op jaarbasis, waarvan je meteen 15 euro korting recupereert bij het huren van de fotografiehut. Lid worden kan door 22 euro lidgeld over te maken op rekening BE70 0688 9316 6125 (BIC = GKCCBEBB) van Landschap vzw, maar je kan het lidmaatschap ook online 'kopen' in de webshop van Landschap vzw.

Contact
Mail info@landschapvzw.be (graag je mobiel nummer al vermelden!)

Onze mobiele telefoon: +32(0)495-32 53 30 (Jan Loos) of +32(0)495-32 57 88 (Aagje De Doncker)

B&B Ard'envie

Overnachting nodig?

Zoek je overnachting in de streek? Dan hebben wij een gouden tip voor jou! Landschap vzw werkt samen met B&B Ard'envie in Cetturu, een klein dorpje op het grondgebied van Houffalize. De B&B ligt op ongeveer 25 minuten rijden van de dassenhut. De uitbaters van Ard'envie zijn Vlamingen die hun hart hebben verloren in dit deel van de Ardennen. Ann en Guy bedienen jou niet alleen in het Nederlands, ze hebben van het verwennen van hun gasten echt hun passie gemaakt. Je slaapt in zalige boxspring-bedden en je wordt wakker met zicht op de Echte Ardennen. Alle maaltijden zijn bereid met overheerlijke streekproducten. De B&B ligt vlakbij de woeste bovenloop van de Oostelijke Ourthe. Van hieruit sta je ook snel bij de beruchte rotspartijen van Le Hérou, de archeologische site van Le Cheslé, de talloze meanders van de Midden-Ourthe, het stuwmeer van Nisramont, de burchtruïne van La Roche-en-Ardenne of de unieke veengebieden bovenop het Plateau des Tailles. Kies je voor een verblijf in B&B Ard'envie, dan ontvang je ter plaatse een mapje 'Wild van de Ardennen' met daarin artikels - inclusief foto's en wandelkaarten - over de mooiste natuurgebieden in de regio, verschenen in ons magazine LANDSCHAP.

Contact B&B: Ann en Guy, info@ardenvie.be of +32(0)476-32 18 68, www.ardenvie.be

Bever- en landschapsgidsen

Via Landschap vzw - contact hierboven - kan je ook een bevergids boeken die je meeneemt naar een bewoonde beversite en waar je 's avonds bevers kunt fotograferen. Ook voor allerlei andere wenssoorten of -bestemmingen kan je een gids boeken bij Landschap vzw. Contacteer info@landschapvzw.be of +32(0)495-32 53 30.

Bever - foto: Ben Hellebaut

Foto's

Copyright © 2012 Landschap VZW - Site by Bart Heirweg